(Από σήμερα και για τις επόμενες δύο Τρίτες ξεκινάω μια σειρά αφιερωμάτων στο έργο κάποιων αγαπημένων μου καλλιτεχνών. Ένα σκηνοθέτης, ένα συγγραφέας κόμικς και ένα συγκρότημα. Όχι ακριβώς ανάλυση του συνόλου του έργου τους. Περισσότερο μια αναφορά στους σημαντικούς σταθμούς της πορείας του καθενός, που μπορεί να λειτουργήσει ως οδηγός για να ανακαλύψει κάποιος αυτούς τους δημιουργούς.)
Ο Federico Fellini είναι από τους αγαπημένους μου σκηνοθέτες. Χαρακτηριστική περίπτωση κινηματογραφικού auter, ξεκίνησε από τον ιταλικό νεορεαλισμό για να αναπτύξει σιγά σιγά το προσωπικό του στύλ και να καταλήξει σε ένα τελείως δικό του ονειρικό σύμπαν. Θα παρουσιάσω την χρυσή εποχή της φιλμογραφία του από το 1955 έως το 1983 παραλείποντας τα πρώτα του βήματα και τις παρασπονδίες στο τέλος της καριέρας του.
I VITELLONI (1953)
Η πρώτη επιτυχία της σκηνοθετικής του καριέρας (ασημένιο λιοντάρι στο φεστιβάλ Βενετίας). Καθημερινές στιγμές ζωής μιας παρέας. Ο χρόνος κυλάει, η νεότητα τους σιγά σιγά χάνεται, αυτοί επαναλαμβάνουν τα ίδια λάθη. Ο Scorsese επηρρεάστηκε και με βάση τις δικές του (πιο άγριες) παραστάσεις έκανε το Mean Streets.
ΒΑΘΜΟΣ: B+
LA STRADA (1954)
Πλήθος βραβείων γι' αυτό το συγκινητικό αριστούργημα με το οποίο κατακτά και την Αμερική (πρώτο από τα συνολικά 4 όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας). Άψογη ισορροπία ανάμεσα σε νεορεαλιστικό δράμα και σε Φελινικό παραμύθι. Αξέχαστοι οι χαρακτήρες της φτωχής Gelsomina και του πλανώδιου διασκεδαστή Zampano που γυρνάει τα χωριά και εντυπωσιάζει με την δύναμή του. Κλασσικό.
ΒΑΘΜΟΣ: A+
LA NOTTI DI CABIRIA (1957)
O Fellini εμπνέεται απο την γυναίκα του και σκηνοθετεί την Guiletta Masina στην καλύτερη ερμηνεία της ως Cabiria, μια "έξω καρδιά" πόρνη που εμπιστεύεται τους ανθρώπους ίσως περισσότερο απ' όσο θα έπρεπε. Αν και ακόμα νεορεαλιστικό σε σύλληψη αρχίζουν να φαίνονται οι χαρακτηριστικές προσωπικές πινελιές του δημιουργού.
O Fellini εμπνέεται απο την γυναίκα του και σκηνοθετεί την Guiletta Masina στην καλύτερη ερμηνεία της ως Cabiria, μια "έξω καρδιά" πόρνη που εμπιστεύεται τους ανθρώπους ίσως περισσότερο απ' όσο θα έπρεπε. Αν και ακόμα νεορεαλιστικό σε σύλληψη αρχίζουν να φαίνονται οι χαρακτηριστικές προσωπικές πινελιές του δημιουργού.
ΒΑΘΜΟΣ: A
LA DOLCE VITA (1960)
O Marcello Mastroianni (πρώτη τους συνεργασία) υποδύεται έναν δημοσιογράφο που καταγράφει και γοητεύεται από την ηδονιστική ζωή των νεόπλουτων της μεταπολεμικής Ρώμης. Είναι το διασημότερο έργο του, αλλά επειδή εγώ το εκτίμησα με την τρίτη ακρόαση, καθώς και λόγω και της μεγάλης του διάρκειας (τρίωρο), δεν θα το συνιστούσα για πρώτη επαφή με το σκηνοθέτη.
ΒΑΘΜΟΣ: A-
8 1/2 (1963)
Ο Fellini κάνει ταινία την δικιά του αγωνιά για το επόμενο βήμα μετά το Dolce Vita που τον καθιέρωσε. Ο Guido είναι ένας σκηνοθέτης που αντιμετωπίζει έλλειψη έμνευσης και η πίεση τον κάνει να αναζητήσει καταφύγιο στις αναμνήσεις και τις φαντασιώσεις του. Η ζωή μπλέκεται με το σινεμά, η πραγματικότητα με το όνειρο, ο Fellini με το δημιούργημα του σε αυτό το metafiction αριστούργημα. Τεράστια η επιρροή της, μία από τις 5 ταινίες που θα έπρεπε να διδάσκονται.
GUILIETTA DEGLI SPIRITI (1968)
Έχοντας πραγματοποιήσει το μεγαλύτερο ίσως μαγικό κόλπο της καριέρας του, στο φαινομενικό "κενό" (director's block) να εμφανίσει ένα αριστούργημα (8 1/2) o Fellini πλέον έχει το ελεύθερο να κάνει ό,τι θέλει. Ασχολείται με το υποσυνείδητο και τα όνειρα μιας ιταλίδας νοικοκυράς σε μια ταινία που με κούρασε και πάσχει από έλλειψη συνοχής (η υπερβολική ελευθερία που λέγαμε). Η πρώτη έγχρωμη ταινία του και τουλάχιστον χρησιμοποιεί τα χρώματα υπέροχα.
FELLINI SATYRICON (1969)
Ο Fellini στέφει την κάμερα στα όργια και τις υπερβολές της αρχαίας Ρώμης. Τολμηρό και φιλόδοξο, ίσως η πιο hardcore φελινική στιγμή του αλλά αναμφίβολα ένα μοναδικό tour de force. Δεν είναι για όλους αλλά ο λίγο πιο "περίεργος" σινεφίλ θα ικανοποιηθεί από την ιδιαίτερη μίξη αηδίας και ηδονοβλεψίας (πρόδρομος του Salo;), την επικέντρωση στο γκροτέσκο αλλά κυρίως από τις πολύ δυνατές εικόνες του.
I CLOWNS (1970)
Θεωρείται minor έργο στην φιλμογραφία του αλλά αυτό το ψευτό-ντοκυμαντέρ διάρκειας 92 λεπτών για την ιταλική τηλεόραση με εξέπληξε ευχάριστα. Η αγάπη του για το θέμα είναι έκδηλη και αυτό δίνει αξία στην ταινία. Το τελευταίο νούμερο των κλόουν και η προσπάθεια του κριτικού να το αναλύσει είναι σκηνή που δεν ξεχνιέται.
FELLINI'S ROMA (1972)
Σκόρπιες ιστορίες και μνήμες από την Ρώμη του χτές και του σήμερα. Ημι-αυτοβιογραφικό και με χαλαρή δομή στην αφήγηση αλλά με μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα που κάνει την μετάβαση ανάμεσα στις φαινομενικά ασύνδετες σκηνές να μοιάζει φυσική. Μου άρεσε πολύ, αλλά μπορεί να υποστηρίξει κάποιος ότι είναι μια φόρμουλα που τελειοποιήσε η επόμενη δουλεία του Fellini (Amarcord).
AMARCORD (1974)
Ο Fellini θυμάται (αυτό σημαίνει ο τίτλος) περιστατικά από την παιδική του ηλικία στο Rimini της Ιταλίας. Μέσα από το δικό του βλέμμα παρουσιάζει πρόσωπα και καταστάσεις με ένα τόνο αρκετό χιουμοριστικό. Άκρως διασκεδαστικό αλλά και αληθινό, χωρίς να κουράζει στιγμή, αποτελεί ένα από τα πιό "εύπεπτα" έργα του (μπορώ να το δώ αμέτρητες φορές) και συνίσταται ακόμη και για πρώτη επαφή με τον σκηνοθέτη.
FELLINI'S CASANOVA (1976)
Μια μεγάλη παραγωγή για την ζωή του θρυλικού Καζανόβα. Ο Fellini βρίσκει άλλη μια ευκαιρία για να σχολιάσει το κυνήγι της ηδονής ώς τρόπο ζωής (αν και εδώ το κάνει λίγο πιο διδακτικά απο άλλες φορές). Την εποχή της δεν θεωρήθηκε επιτυχημένη αλλά εγώ την βρίσκω κάπως υποτιμημένη. Ο Donald Sutherland είναι πολύ καλός και η ταινία έχει κάποιες σκηνές ανθολογίας.
PROVA D' ORCHESTRA (1978)
Τα μέλη μιας μπάντας προχωρούν σε απεργία απέναντι στον διευθυντή ορχήστρας. Μόλις 70 λεπτά άλλα έχει ενδιαφέρον για το πώς παρουσιάζει το χαρακτήρα του καθενός σε σχέση με το όργανο που παίζει. Πέρα από αυτό είναι λίγο ασαφές το τι θέλει να πεί αλλά αξίζει να το δείς μία φορά (χωρίς να είναι must της φιλμογραφίας του)
CITY OF WOMEN (1980)
Αναμφίβολα φελινική δημιουργία, έχει μια ασαφή ονειρική αίσθηση και προβάλλει σκέψεις και ανησυχίες του σκηνοθέτη για την σχέση των δύο φίλων. Υπάρχει το γνώριμο ύφος και στύλ αλλά πλέον νιώθεις ότι επαναλαμβάνεται. Ελάχιστη λογική ροή στο σενάριο και όχι μια από τις καλύτερες στιγμές του.
E LA NAVE VA (1983)
Είναι γενικά αποδεκτό σαν το τελευταίο καλό έργο του Fellini. Μια ντίβα της όπερας πέθανε και φίλοι και γνωστοί της μαζεύονται στο πλοίο να την θρηνήσουν. Επικεντρώνει στις μορφές των επιβατών αλλά αγγίζει και κάποιον ταξικό σχολιασμό. Η αρχική σεκάνς είναι αριστουργηματική (Link).
Ο Fellini κάνει ταινία την δικιά του αγωνιά για το επόμενο βήμα μετά το Dolce Vita που τον καθιέρωσε. Ο Guido είναι ένας σκηνοθέτης που αντιμετωπίζει έλλειψη έμνευσης και η πίεση τον κάνει να αναζητήσει καταφύγιο στις αναμνήσεις και τις φαντασιώσεις του. Η ζωή μπλέκεται με το σινεμά, η πραγματικότητα με το όνειρο, ο Fellini με το δημιούργημα του σε αυτό το metafiction αριστούργημα. Τεράστια η επιρροή της, μία από τις 5 ταινίες που θα έπρεπε να διδάσκονται.
ΒΑΘΜΟΣ: A+
GUILIETTA DEGLI SPIRITI (1968)
Έχοντας πραγματοποιήσει το μεγαλύτερο ίσως μαγικό κόλπο της καριέρας του, στο φαινομενικό "κενό" (director's block) να εμφανίσει ένα αριστούργημα (8 1/2) o Fellini πλέον έχει το ελεύθερο να κάνει ό,τι θέλει. Ασχολείται με το υποσυνείδητο και τα όνειρα μιας ιταλίδας νοικοκυράς σε μια ταινία που με κούρασε και πάσχει από έλλειψη συνοχής (η υπερβολική ελευθερία που λέγαμε). Η πρώτη έγχρωμη ταινία του και τουλάχιστον χρησιμοποιεί τα χρώματα υπέροχα.
ΒΑΘΜΟΣ: C
FELLINI SATYRICON (1969)
Ο Fellini στέφει την κάμερα στα όργια και τις υπερβολές της αρχαίας Ρώμης. Τολμηρό και φιλόδοξο, ίσως η πιο hardcore φελινική στιγμή του αλλά αναμφίβολα ένα μοναδικό tour de force. Δεν είναι για όλους αλλά ο λίγο πιο "περίεργος" σινεφίλ θα ικανοποιηθεί από την ιδιαίτερη μίξη αηδίας και ηδονοβλεψίας (πρόδρομος του Salo;), την επικέντρωση στο γκροτέσκο αλλά κυρίως από τις πολύ δυνατές εικόνες του.
ΒΑΘΜΟΣ: A-
I CLOWNS (1970)
Θεωρείται minor έργο στην φιλμογραφία του αλλά αυτό το ψευτό-ντοκυμαντέρ διάρκειας 92 λεπτών για την ιταλική τηλεόραση με εξέπληξε ευχάριστα. Η αγάπη του για το θέμα είναι έκδηλη και αυτό δίνει αξία στην ταινία. Το τελευταίο νούμερο των κλόουν και η προσπάθεια του κριτικού να το αναλύσει είναι σκηνή που δεν ξεχνιέται.
ΒΑΘΜΟΣ: B+
FELLINI'S ROMA (1972)
Σκόρπιες ιστορίες και μνήμες από την Ρώμη του χτές και του σήμερα. Ημι-αυτοβιογραφικό και με χαλαρή δομή στην αφήγηση αλλά με μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα που κάνει την μετάβαση ανάμεσα στις φαινομενικά ασύνδετες σκηνές να μοιάζει φυσική. Μου άρεσε πολύ, αλλά μπορεί να υποστηρίξει κάποιος ότι είναι μια φόρμουλα που τελειοποιήσε η επόμενη δουλεία του Fellini (Amarcord).
ΒΑΘΜΟΣ: A
AMARCORD (1974)
Ο Fellini θυμάται (αυτό σημαίνει ο τίτλος) περιστατικά από την παιδική του ηλικία στο Rimini της Ιταλίας. Μέσα από το δικό του βλέμμα παρουσιάζει πρόσωπα και καταστάσεις με ένα τόνο αρκετό χιουμοριστικό. Άκρως διασκεδαστικό αλλά και αληθινό, χωρίς να κουράζει στιγμή, αποτελεί ένα από τα πιό "εύπεπτα" έργα του (μπορώ να το δώ αμέτρητες φορές) και συνίσταται ακόμη και για πρώτη επαφή με τον σκηνοθέτη.
ΒΑΘΜΟΣ: A+
FELLINI'S CASANOVA (1976)
Μια μεγάλη παραγωγή για την ζωή του θρυλικού Καζανόβα. Ο Fellini βρίσκει άλλη μια ευκαιρία για να σχολιάσει το κυνήγι της ηδονής ώς τρόπο ζωής (αν και εδώ το κάνει λίγο πιο διδακτικά απο άλλες φορές). Την εποχή της δεν θεωρήθηκε επιτυχημένη αλλά εγώ την βρίσκω κάπως υποτιμημένη. Ο Donald Sutherland είναι πολύ καλός και η ταινία έχει κάποιες σκηνές ανθολογίας.
ΒΑΘΜΟΣ: B+
PROVA D' ORCHESTRA (1978)
Τα μέλη μιας μπάντας προχωρούν σε απεργία απέναντι στον διευθυντή ορχήστρας. Μόλις 70 λεπτά άλλα έχει ενδιαφέρον για το πώς παρουσιάζει το χαρακτήρα του καθενός σε σχέση με το όργανο που παίζει. Πέρα από αυτό είναι λίγο ασαφές το τι θέλει να πεί αλλά αξίζει να το δείς μία φορά (χωρίς να είναι must της φιλμογραφίας του)
ΒΑΘΜΟΣ: B
CITY OF WOMEN (1980)
Αναμφίβολα φελινική δημιουργία, έχει μια ασαφή ονειρική αίσθηση και προβάλλει σκέψεις και ανησυχίες του σκηνοθέτη για την σχέση των δύο φίλων. Υπάρχει το γνώριμο ύφος και στύλ αλλά πλέον νιώθεις ότι επαναλαμβάνεται. Ελάχιστη λογική ροή στο σενάριο και όχι μια από τις καλύτερες στιγμές του.
ΒΑΘΜΟΣ: B-
E LA NAVE VA (1983)
Είναι γενικά αποδεκτό σαν το τελευταίο καλό έργο του Fellini. Μια ντίβα της όπερας πέθανε και φίλοι και γνωστοί της μαζεύονται στο πλοίο να την θρηνήσουν. Επικεντρώνει στις μορφές των επιβατών αλλά αγγίζει και κάποιον ταξικό σχολιασμό. Η αρχική σεκάνς είναι αριστουργηματική (Link).
ΒΑΘΜΟΣ: B
I VITELLONI (1953)
ΑπάντησηΔιαγραφή4,5/5 ή Α
LA STRADA (1954)
5/5 ή Α+
LΕ NOTTI DI CABIRIA (1957)
5/5 ή Α+
LA DOLCE VITA (1960)
5/5 ή Α+
8 1/2 (1963)
5/5 ή Α+
GUILIETTA DEGLI SPIRITI (1968)
4,5/5 ή Α
FELLINI SATYRICON (1969)
5/5 ή Α+
I CLOWNS (1970)
3,5/5 ή Β+
FELLINI'S ROMA (1972)
4/5 ή Α
AMARCORD (1974)
5/5 ή Α+
FELLINI'S CASANOVA (1976)
4/5 ή Α
PROVA D' ORCHESTRA (1978)
4/5 ή Α
CITY OF WOMEN (1980)
3/5 ή Β
E LA NAVE VA (1983)
4/5 ή Α
Εντάξει, δεν απέχουμε πάρα πολύ. Εκτός από το Guilietta degli spiriti που εμένα δεν μου άρεσε και το Roma που το εκτιμώ μάλλον πιο πολύ απο σένα (θα το έβαζα σε τοπ5).
ΑπάντησηΔιαγραφήΠάρα πολύ καλό το blog σου! Ωραίες λίστες και παρουσίαση!
Kατ' αρχας συγχαρητηρια για το μπλογκ σου και με συγχωρεις για το παραπανω ψυχρο σχολιο μου.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕξαιρετικα τα κειμενα σου για καθε ταινια. Ας κανω και εγω κατι παρομοιο (με σειρα προιμησεως):
1. 8½ (5/5)
Εχω γραψει ενα κειμενο γι' αυτη την ταινια. Η πιο προσωπικη και μοντερνα στιγμη του Fellini. Υποκλινομαι..
2. La dolce vita (5/5)
H πιο αγαπημενη μου ταινια που αφορα την παρακμη του ανθρωπου.Πολυ τολμηρη για την εποχη της.Δημιουργησε σαλο και εξοργισε την εκκλησια.Το φιναλε ειναι συμβολικο: δυο εικονες.Ενα θαλασσιο τερας που το κυμα ξεβρασε στην αμμουδια, αντανακλα τον εκφυλισμο του Μαρτσελο.Ενω πιο περα, ενα κοριτσι αντιπροσωπευει την αγνοτητα και την αθωοτητα.Προσπαθει να επικοινωνησει μαζι του, αλλα δε μπορει να ακουστει...
Σιγουρα, οντως, δεν ειναι για πρωτη επαφη με το σκηνοθετη.
3. Amarcord (5/5)
Ο Fellini θυμαται και εμεις θαυμαζουμε τη νοσταλγια και την πικρα αυτου του αριστουργηματος. Απο τις πολυ προσιτες ταινιες του maestro.
4. La Strada (5/5)
Σπαρακτικο, ουμανιστικο ποιημα.
5. Le notti di Cabiria (5/5)
Ο,τι πιο αισιοδοξο εχει κανει.
6. Fellini - Satyricon (5/5)
Σκηνοθετημενο με ντοκιμαντεριστικο στυλ, μια ταινια που αφορα και παλι την παρακμη. Στο ευρυ κοινο ισως φανει λιγο βαρια.
7. I vitelloni (4,5/5)
Πολυ τρυφερη, παιχνιδιαρικη ταινια. Οι πρωτοι ολοκληρωμενοι χαρακτηρες σε ταινια του (αν και καποιοι διαγραφονται εντελως).
8. Giulietta degli spiriti (4,5/5)
Ντελιριο εικονων, εξυπνοι συμβολισμοι (π.χ. η Ιουλιετα ολη τη διαρκεια της ταινιας που ειναι αγνη και ξενοιαστη φοραει λευκα, ενω στην σκηνη του οργιου φοραει κοκκινα κ.α.). Καθαρα φελινικη δημιουργια.
9. E La Nave Va (4/5)
Σινεφιλ αναφορες και ενδιαφερον για την οπερα, κατι πρωτογνωρο στο σινεμα του Fellini.
10. Il Casanova di Federico Fellini (4/5)
Eχω κανει μια σχετικη αναρτηση: http://cinema-paradis143.blogspot.com/2010/11/il-casanova-di-federico-fellini-1976.html
11. Il bidone (4/5)
Μια ματια στην φτωχεια, στην δυστυχια και στα μικρα ονειρα των απλων ανθρωπων σε μια ταινια δυνατων συναισθηματων για την μοναξια και την εκμεταλλευση. Ο Φελινι κινηματογραφει με δεξιοτεχνια, ανθρωπια, μοναδικη προσεγγιση εποχης και χαρακτηρων και στοιχεια νεορεαλισμου (π.χ. η σκηνη στις εργατικες κατοικιες) και κανει μια πικρη αλλα αληθινη ταινια για την Ιταλια του ’50.
12. Roma (4/5)
Το εγχειρημα παρουσιαζει μεγαλο ενδιαφερον. Φοβερο το επεισοδιο στην εκκλησια.
13. Prova d' orchestra (4/5)
Διαφορετικος Φελινι.
14. Intervista (3,5/5)
Ο Φελινι νοσταλγει τα σπουδαια χρονια στην Τσινετσιτα. Παιχνιδιαρικη και τρυφερη ταινια, αλλα δεν αποφευγει τους πλατειασμους.
15. Ginger e Fred (3,5/5)
Επιτυχημενη σατιρα για την τηλεοραση.
16. I clowns (3,5/5)
Συμφωνω απολυτα μαζι σου. Υποτιμημενη ταινια. Μηπως ξερεις που μπορω να τη βρω. Την ειχα δει πολυ παλια (σε τηλεοραση, νομιζω).
17. Lo sceicco bianco (3,5/5)
Σατιρα για τα φωτορομαντζα της εποχης και τους αφελεις ανθρωπους.
18. Luci del varieta (3,5/5)
Η πρωτη δουλεια του Φελινι (συν-σκηνοθετησε μαζι με το Λατουαντα).
19. La Città Delle Donne (3/5)
Αδυναμο εργο, αλλα παρουσιαζει μεγαλη αγαπη για τις γυναικες και εντονο σουρεαλισμο (λατρευω αυτο το κινηματογραφικο κινημα).
20. La voce della luna (2,5/5)
Η τελευταια ταινια του. Πολυ ανευρη.
Εχω δει επισης τη σπονδυλωτη ταινια Boccaccio '70 (3/5). Θελω πολυ να δω το Block-notes di un regista.
Ελπιζω να τα λεμε συχνα!
Καλες γιορτες!! :)
Την διάβασα την λίστα Fellini στο blog σου, όπως και τις υπόλοιπες (60s, documentaries κτλ).
ΑπάντησηΔιαγραφήΕνδιαφέροντα και τα κείμενα. Αφού τα έγραψες πέρασε τα και στο Blog σου στην αντίστοιχη ανάρτηση του Fellini, κρίμα να μείνουν μόνο εδώ στα σχόλια.
Θα τα λέμε, Καλές Γιορτές!